همه چیز درباره انواع طبع های بدن در طب سنتی

همه چیز درباره انواع طبع های بدن در طب سنتی

از دیدگاه طب سنتی طبیعت ما انسان‌ها با یکدیگر متفاوت بوده و انواع مزاج‌ها در بین کل افراد برقرار است؛ اما اگر بخواهیم سبک زندگی سالمی را در پیش بگیریم، بایستی به جسم و روان از دید سنتی یا طب مزاجی مسلط باشیم. در حقیقت مزاج‌شناسی یکی از ارکان اساسی طب سنتی بوده و بر این استوار است که ویژگی‌های جسمی، روحی و حتی رفتاری افراد به نوع مزاج آن‌ها بستگی دارد.

البته به حالتی از انسان که تحت‌تاثیر عامل محیطی به وجود می‌آید طبع یا مزاج می‌گویند. مزاج از بدو تولد در بدن هر شخصی شکل گرفته و با مرور زمان توسعه می‌یابد. در این بلاگ قصد داریم به همه چیز درباره انواع طبع های بدن در طب سنتی بپردازیم؛ لطفا تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

مزاج‌شناسی چیست؟

مزاج‌شناسی یکی از شاخه‌های بسیار مهم طب سنتی بوده که به بررسی خصوصیات جسمی و روحی افراد براساس مزاج آن‌ها می‌پردازد. این شاخه از طبی سنتی نیز بدن هر فرد را به عنوان یک الگوی خاص و منحصربه‌فرد در نظر می‌گیرد و عقیده دارد که شناخت دقیق مزاج باعث درک بهتر نیازهای بدن، انتخاب سبک زنگی سالم‌تر و پیشگیری از بیماری کمک می‌کند.

چهار نوع مزاج اصلی وجود دارد که عبارتند از:

1. صفراوی (گرم و خشک)

2. دموی (گرم و تر)

3. سوداوی (سرد و خشک)

4. بلغمی (سرد و تر)

چطور می‌توان مزاج را تشخیص داد؟

یکی از روش‌های موثر جهت تشخیص مزاج افراد، لمس بخشی از ساعد دست را شخص است. توجه داشته باشید که به محض لمس دست راست فرد چه احساسی به شما منتقل خواهد شد.

• اگر با لمس ساعد احساس گرما کردید به احتمال بالا فرد گرم مزاج بوده؛ اما اگر با لمس ساعد سرما را احساس کردید، این سرما را می‌توان به نشانه سرد مزاجی تلقی نمود.

• اگر علاوه بر احساس گرما، فهمیدید که بافت بدنی شخص نرم (با فشار انگشت به بخشی از ساعد، انگشت در ساعد شخص فرو می‌رود) است. در واقع این فرد دارای مزاج گرم و مرطوب یا همان دموی می‌باشد؛ ولی اگر بافت بدنی خشک بود به احتمال بسیار این فرد طبعی گرم و خشک یا همان صفراوی دارد.

• اگر علاوه بر احساس سرما، متوجه شدید که بافت بدنی شخصی نرم (با فشار انگشت به بخشی از ساعد، انگشت در ساعد شخص فرو می‎رود) است، این فرد دارای مزاج سرد و مرطوب یا همان بلغمی بوده؛ ولی اگر بافت بدنی شخص خشک و زیر بود به احتمالا زیاد این فرد طبعی گرم، خشک یا همان سوداوی دارد.

دستورات غذایی برای هر مزاج

اگر مزاج غالب فرد موجب بروز مشکلاتی برای او گردد، می‌توان توسط رژیم غذایی و ورزش آن را کنترل نمود. هر شخصی بسته به مزاجی که دارد بایستی بعضی مواد غذایی را بیشتر مصرف نماید و همینطور از مصرف برخی دیگر بپرهیزد. در واقع پیروی از رژیم سم‌زدایی بدن یا سایر رژیم‌ها نیز با توجه به شناخت هر مزاجی، موثرتر خواهند بود. البته از یاد نبرید که هر ورزشی برای یک نوع مجاز مناسب‌تر است.

• رژیم غذایی مزاج دموی: افراد دارای مزاج دموی بایستی مواد غذایی را مزاج سرد و خشک مصرف نمایند و از مصرف مواد غذایی پرچرب و پرکالری دوری کنند. در ادامه به مواد غذایی مناسب مزاج دموی اشاره خواهیم کرد:

1. کلم و گل‌کلم
2. گوجه و سیب‌زمینی
3. لوبیا
4. تمام میوه‌های ترش
5. سیب
6. نارگیل
7. ذرت و نخود
8. بادام‌زمینی
9. نارگیل
10. سرکه
11. ماست
12. سفیده تخم‌مرغ
13. سبزی جعفری، نعناع، گشنیز، پیازچه

• رژیم غذایی مزاج بلغمی: مصرف مواد غذایی با مزاج سرد و تر که سبب گرم و سرد شدن بدن در این افراد می‌شود، به افراد دارای مزاج بلغمی توصیه نمی‌گردد. به منظور درمان مزاج بلغمی، این افراد بایستی بیشتر میوه‌های گرم مزاج و غذاهای گرم مزاج مصرف نمایند. البته بهتر است افراد غذاهای آبکی نظیر سوپ یا آش رشته و … مصرف نکنند. نکته دیگر این است که از مصرف بیش از حد ماکارونی، سیب‌زمینی و برنج بپرهیزند؛ چون امکان دارد باعث افزایش وزن آن‌ها شوند.

همچنین مصرف محصولات لبنی (پنیر، ماست یا دوغ)، سس مایونز و مواد غذایی ترش نیز توصیه نمی‌گردد. البته مصرف سبزیجات یا میوه‌هایی با مزاج سرد مانند (هندوانه، خیار، هلو، آلو و …) برای این افراد مفید نمی‌باشد؛ ولی مصرف میوه‌هایی اعم از موز، به و سیب کاملا برای آن‌ها مفید است.

1. پسته
2. کشمش و انجیر
3. بادام شور
4. تخم خربزه و آویشنپ

• رژیم غذایی مزاج سوداوی: اشخاص دارای مزاج سوداوی باید درباره مواد غذایی که مصرف می‌کنند، بسیار محتاطانه عمل نمایند. افراد دارای مزاج سوداوی به غذاهای تند و شیرینی‌ها بسیار حساس‌اند؛ زیرا این غذاها امکان دارد باعث شوند عملکرد بدن آن‌ها کاهش یابد و سبب افزایش وزن آن‌ها شوند. البته از آنجایی که این اشخاص مزاج خشکی دارند، بایستی مایعات زیاد مصرف کنند.

همچنین خشک بودن مزاج سبب می‌گردد این افراد بیشتر با یبوست یا کند بودن هضم دست‌و‌پنجه نرم کنند. توجه داشته باشید که این مزاج از هر مزاج دیگری به فیبر احتیاج دارد. در حقیقت این گروه از افراد باید رژیم غذایی را انتخاب کنند که شامل بلغور جو دوسر، برنج قهوه‌ای، سبزیجات و سایر غذاهای حاوی فیبر می‌باشد. اغلب مواد غذایی از قبل آماده شده حاوی مقادیر کم تا متوسط فیبر می‌باشند.

مواد غذایی مناسب مزاج سوداوی عبارتند از:
1. شیر و پنیر
2. سبزیجات پخته
3. جگر
4. بادام، پسته
5. گندم
6. حبوبات، مغزیجات و دانه‌ها
7. مرغ و گوشت
8. غذاهای دریایی
9. عسل
10. شکر و نمک
11. زنجبیل

• رژیم غذایی مزاج صفراوی: مزاج صفراوی گرم و خشک است. این افراد باید از مصرف محرک‌های غذایی مانند کافئین یا گیاهان محرک/ گرم مزاج بپرهیزند. البته بهتر است بخش زیادی از رژیم غذایی این افراد را غذاهایی با مزاج سرد و تر مانند میوه‌ها و سبزیجات خام تشکیل دهند.

در ادامه به مواد غذایی مفید برای مزاج صفراوی اشاره خواهیم کرد:
1. میوه‌ها
2. سبزیجات آبدار
3. مایعات کافی
4. سبزیجات ریشه‌ای
5. سبزیجات دریایی
6. حبوبات
7. پروتئین ماهی
8. سوپ‌های گرم

این افراد باید به ندرت بستنی، ادویه‌های تند، ماست و نوشیدنی‌های یخی مصرف نمایند. بزرگسالان دارای این مزاج به هیچ عنوان نباید در مصرف شکر، کافئین و نمک زیاده ‌روی کنند. همچنین کودکان نیز بایستی از مصرف نوشابه، چای یا غذاهای شیرین دوری کنند.

سخن پایانی

همانطور که در متن فوق بیان شد مزاج‌شناسی یکی از شاخه‌های طب سنتی بوده که به عقیده متخصصان این رشته، شناخت مزاج و بایدها و نبایدهای آن در پیشگیری و درمان بیماری‌ها و همینطور کنترل حالات درونی تاثیر زیادی دارد. در این بلاگ به همه چیز درباره انواع طبع های بدن در طب سنتی پرداختیم، امیدواریم مطالب بیان شده برای شما عزیزان مفید واقع گردد.

چنانچه برای مشاهده سایر محصولات و مشاهده قیمت لوازم ارتوپدی  از دسته بندی های مربوطه محافظ سر و گردن، قوزبند طبی، کمربند طبی، آرنج بند طبی، آویز دست طبی، مچ بند طبی دست، زانوبند طبی،  قوزک بند طبی، محافظ کف پا و سینه پا ، محافظ پاشنه پا، محافظ انگشتان پا به راحتی چند کلیک اقدام نمایید.